خستگی تصمیم | Decision fatigue
تعریف خستگی تصمیم:
همان گونه که عضلات ما بعد از کار کردن زیاد خسته می شوند، مغز نیز بعد از تصمیم گیری های متعدد در طول روز، چار خستگی می شود که به آن، “خستگی تصمیم” می گویند.
“تصمیم‌‌گیری” امری مداوم:
ما مدام در حال تصمیم گیری هستیم و با هر تصمیم یک قدم به “خستگی تصمیم” نزدیک می شویم. هر چند همه تصمیم ها بزرگ و حیاتی نیستند ولی هر کدام به سهم خود بخشی از انرژی مغز را می گیرند: از انتخاب بین دو نوع خمیر دندان برای مسواک صبحگاهی و تصمیم گیری درباره این که امروز چه بپوشم و انتخاب درجه حرارت کولر ماشین و انتخاب موسیقی برای شنیدن تا تصمیم درباره نحوه برخورد با خطای فرزند و انتخاب بین چند گزینه برای سرمایه گذاری و … همه تصمیم گیری هستند.
چه افرادی بیشتر در معرض‌اند؟
افرادی که در کار و زندگی شان باید مدام تصمیم بگیرند بیش از بقیه در معرض خستگی تصمیم اند. در یک تحقیق در آمریکا چند قاضی که باید درباره عفو زندانیان تصمیم گیری می کردند، بررسی شدند. مشخص شد آنها ابتدای روز پرونده ها را بهتر بررسی می کنند و افراد بیشتری را عفو می کنند ولی هر چه به پایان روز نزدیک می شوند، افراد کمتری عفو می شوند. پرونده ها کما بیش یکسان بودند و قضات نیز ثابت. آنچه در ساعات پایانی روز تغییر کرده بود، پدیدار شدن حالت “خستگی تصمیم” بود.
نظریه رولف دوبلی:
رولف دوبلی در کتاب “هنر خوب زندگی کردن” می گوید: وقتی مغز به خاطر تصمیم گیری های متعدد خسته می شود، معمولاً سر راست ترین تصمیمات را می گیرد که عمدتاً هم بدترین است.
۵ راهکار اجتناب از خستگی تصمیم:
➊ برای این که خستگی تصمیم رخ ندهد، تا حد امکان خود را در معرض تصمیم گیری های کم اهمیت قرار ندهیم.
➋ تصمیمات مهم را صبح بگیریم. یادمان باشد هر چه از روز می گذرد، به خستگی تصمیم نزدیک تر می شویم.
➌ وقتی گزینه‌های تصمیم گیری زیاد باشد، خستگی تصمیم نیز بیشتر می شود. به گزینه های محدود بسنده کنید.
➍ وقتی دچار خستگی تصمیم هستیم، تصمیم نگیریم؛ فرصتی به مغز دهیم تا خود را بازسازی کند.
➎ افراد کمال گرا که می خواهند بهترین خروجی را داشته باشند، بیش از بقیه دچار خستگی تصمیم می شوند.
چند نمونه پیشگیری از خستگی تصمیم:
وقتی از “مارک زاکر برگ” بنیانگذار “فیس بوک” پرسیدند چرا همیشه یک نوع تی شرت می پوشی پاسخ داد: نمی خواهم هر روز صبح درگیر تصمیم درباره این که کدام لباس را بپوشم. او با این کار در واقع، یکی از تصمیمات صبحگاهی اش را حذف و انرژی آن را برای تصمیم گیری های مهم تر ذخیره می کند. آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان هم از این روش استفاده می کند و اکثراً یک نوع لباس می پوشد. استیو جابز نیز همین گونه بود.
بدون دیدگاه